Elke week lichten de juridische experten van Schulinck Omgevingsrecht een interessant arrest binnen het Vlaamse omgevingsrecht toe. Deze week is dat het arrest van de Raad voor Vergunningsbetwistingen van 9 januari 2025, nr. A-2425-0377. Daarin oordeelt de Raad over de vraag wanneer de vergunningverlenende overheid een kosteloze grondafstand kan opleggen als last.
In deze zaak oordeelt de Raad over een beroep tot nietigverklaring van een beslissing van de deputatie. De deputatie verleent een omgevingsvergunning voor het verkavelen van gronden in zeven loten, waaronder een lot voor de plaatsing van een elektriciteitscabine
Voor het verlenen van de vergunning is volgens de netbeheerder het oprichten van een distributiecabine noodzakelijk. Die distributiecabine dient om elektriciteit naar de verkaveling te verdelen. Om die cabine op te richten vraagt de distributiebeheerder de gratis grondoverdracht via een stedenbouwkundige last.
De deputatie verwerpt deze vraagt om 2 redenen:
- de grondoverdracht gaat naar de netbeheerder en niet aan het openbaar domein
- de aansluiting op het distributienet kan man ook op een andere manier realiseren.
De aanleiding van de discussie is een verkavelingsaanvraag voor enkele woningen. De netbeheerder stelt vast dat de oprichting van een distributiecabine noodzakelijk is om elektriciteit naar de verkaveling te verdelen. De netbeheerder vraagt daarom om het lot waarop de cabine wordt opgericht gratis aan hem over te dragen via een stedenbouwkundige last. De deputatie besluit dat dat niet mogelijk is omdat:
- het stuk grond niet wordt overgedragen aan het openbaar domein maar aan de netbeheerder
- de last disproportioneel is omdat de aansluiting ook gerealiseerd kan worden met andere zakelijke rechten.
De Raad oordeelt dat de gratis overgedragen gronden geen deel moeten uitmaken van het openbaar domein. Hij stelt dat het voorwerp van de gratis grondoverdracht moet dienen voor een openbaar nut.
Daar waar de deputatie stelt dat de last disproportioneel is volgt de Raad haar ook niet. De vergunningverlenende overheid moet nagaan welke voordelen er zijn tegenover de bijkomende taken die de overheid oplegt. Hieruit moet blijken of de last in redelijke verhouding staat tot het vergunde project.
De deputatie verwijst in de bestreden beslissing naar de mogelijkheid tot aansluiting door middel van een ander zakelijk recht. De Raad stelt echter vast dat een concreet onderzoek naar deze alternatieve mogelijkheden niet blijkt uit de beslissing. Bovendien is een kosteloze overdracht van een ander zakelijk recht niet mogelijk. De overdracht van een zakelijk recht is uitdrukkelijk beperkt tot het eigendomsrecht.
Schulinck Omgevingsrecht
Meer informatie over de stedenbouwkundige last vind je in Schulinck Omgevingsrecht. Nog geen abonnement? Vraag dan zeker een demo aan.