Op 7 oktober 2024 beantwoordde de minister van Omgeving Jo Brouns een schriftelijke vraag. De vraag ging over het tijdelijk residentieel woonrecht in landbouwgebied na stopzetting landbouwactiviteiten.

In het kader van het flankerend beleid heeft de landbouwer een tijdelijk residentieel woonrecht bij de stopzetting van zijn activiteiten. In dat geval dient hij geen vergunning aan te vragen voor de functiewijziging van landbouw naar wonen (artikel 40, §1 Stikstofdecreet).

Volgende personen kunnen genieten van dit tijdelijk residentieel woonrecht:

  • de landbouwer zelf
  • zijn afstammelingen
  • zijn (langstlevende) echtgeno(o)t(e)
  • zijn wettelijke samenwonende partners
  • de (langstlevende) echtgeno(o)t(e) van zijn afstammelingen
  • hun respectieve gezinsleden

Het gaat om een tijdelijk recht dat vervalt wanneer de woning niet meer dient als hoofdverblijfplaats. Maar ook bij overdracht van het onroerend goed geldt dit “voordeel” niet meer (artikel 40, §2 Stikstofdecreet).

De parlementaire vraag focust zich voornamelijk op de tweede situatie. In het geval van overdracht van de landgebouwen moet men alsnog een functiewijziging aanvragen. De vraagsteller bedenkt dat dit mogelijks nadelige gevolgen kan hebben voor de waarde van het landgebouw. Zeker nu de Vlaamse regering inzet op het vermijden van zonevreemd residentieel wonen.

Het Stikstofdecreet heeft niet tot gevolg dat men geen functiewijziging meer moet aanvragen… Alleen het tijdstip voor de aanvraag valt niet samen met de stopzetting van de bedrijfsactiviteit.

En daarnaast heeft het ook niet tot gevolg dat een aanvraag tot functiewijziging automatisch een weigeringsbeslissing inhoudt. Integendeel, de minister verwijst naar de mogelijkheid om een zonevreemde functiewijziging aan te vragen. Meer specifiek is er zelfs een bepaling voorzien voor landbouwbedrijven (artikel 11 Besluit toelaatbare zonevreemde functiewijzigingen).

Samengevat: het Stikstofdecreet sluit de functiewijziging niet uit, maar stelt deze alleen uit. En zelfs op dat moment is er een specifiek regelgevend kader voorzien voor de vergunningsaanvraag voor zonevreemde functiewijzigingen.

Een uitgebreide toelichting over zonevreemde functiewijzigingen vindt u hier in de databank van Schulinck Omgevingsrecht.