Tijdens de maanden juli en augustus lijken we enkel nog te kunnen kiezen tussen droogte of zware regenval. De Vlaamse Regering kwam de laatste jaren dan ook met heel wat maatregelen om waterschaarste en overstromingen zoveel mogelijk te voorkomen.
In onze nieuwsberichten lichtten we al de verschillende instrumenten toe die de Vlaamse Regering ontwikkelde om water ruimte te geven. Naast de vernieuwing van de watertoets en de Hemelwaterverordening, bestaat de aanduiding als signaalgebied of watergevoelig openruimtegebied (WORG).
Op 4 augustus 2023 liep een nieuw openbaar onderzoek van de Vlaamse Regering over de (tijdelijke) aanduiding van bijkomende WORG af.
Hieronder zet de redactie het hoe en wat van een WORG op een rij.
Watergevoelig openruimtegebied
De bedoeling van WORG is het tegenhouden van bebouwing in deze gebieden.
Binnen een WORG is de realisatie van de (oude) bestemming van het gebied (woongebied, industriegebied, …) niet meer mogelijk. Nieuwe omgevingsvergunningen voor woningen of bedrijven zijn dus niet mogelijk.
In de plaats krijgt het gebied de bestemming van de bij decreet vastgelegde stedenbouwkundige voorschriften voor watergevoelig openruimtegebied (artikel 5.6.8 §3 VCRO).
Mogelijke functies binnen een WORG zijn onder meer:
- natuurbehoud
- bosbouw
- landbouw
Wel toegelaten zijn handelingen die nodig of nuttig zijn voor de functies. Kleinschalige infrastructuur voor recreatie of in functie van de openruimtefuncties is dus mogelijk.
De aanduiding als WORG zorgt ook voor het vervallen van onbebouwde delen van verkavelingen. Hetzelfde geldt voor de principiële akkoorden (PRIAK) (artikel 5.6.8 §4 VCRO).
Bestaande constructies blijven onaangeroerd. Vanaf de aanduiding als WORG zullen wel de zonevreemde basisrechten van toepassing zijn.
Compensatie
Vergunningsaanvragen binnen gebieden met een waterproblematiek krijgen vandaag op basis van de watertoets vaak een negatieve beoordeling. Eigenaars hebben in dit geval geen recht op een vergoeding. Dat kan pas na een bestemmingswijziging via een ruimtelijk uitvoeringsplan.
Met de procedure voor de aanduiding van WORG geldt ook een vergoeding voor planschade zoals bij ruimtelijke uitvoeringsplannen (artikel 5.6.8 §6 VCRO). Deze herziening van de planschaderegeling is opgenomen in het Instrumentendecreet van 26 mei 2023.
De Vlaamse Regering zal de reeds aangeduide WORG pas definitief goedkeuren nadat deze planschaderegeling in werking treedt. Voor een precieze datum is het nog wachten op een uitvoeringsbesluit van de Vlaamse Regering dat de inwerkingtreding zal bepalen.
Wie verlies lijdt doordat zijn grond watergevoelig openruimtegebied wordt, heeft na de definitieve herbestemming tot WORG 2 jaar de tijd om van de planschade gebruik te maken.
Bronnen: