De Vlaamse Regering wil de kwaliteit van het water verbeteren. Om de waterkwaliteit bij de bron van het afvalwater aan te pakken keurde ze een wijzigingsdecreet goed. Ze wijzigde hierbij de Wet onbevaarbare waterlopen en het Waterwetboek. Daarnaast voegde ze een nieuwe decretale beoordelingsgrond toe aan de VCRO (artikel 4 Wijzigingsdecreet en artikel 4.3.9 VCRO). Met deze wijzigingen heeft zij speciale aandacht voor een betere zuivering van huishoudelijk afvalwater.
Het verlenen van de vergunning zal nu afhangen van de zuivering van huishoudelijk afvalwater. De aansluiting van huishoudelijk afvalwater op een waterzuiveringsinstallatie geldt nu als bijkomende voorwaarde. Dit zal ervoor zorgen dat de zuiveringsgraad van huishoudelijk afvalwater behouden blijft en voorkomt verdere verslechtering. Die nieuwe beoordelingsgrond kadert in de doelstellingen van het zorgen voor een performante zuiveringsketen (Parl. St. 2023-24, nr. 2071/1, 4).
Huishoudelijk afvalwater
De toepassing van de nieuwe decretale beoordelingsgrond geldt alleen voor huishoudelijk afvalwater. Huishoudelijk afvalwater is afkomstig van (artikel 1.1.2 Vlarem II):
- huishoudelijke activiteiten
- sanitaire installaties
- keukens
- reiniging van gebouwen
- wassalons met zelfservice
Zoneringsgebied
Een zoneringsplan deelt het grondgebied van een gemeente op in verschillende zuiveringsgebieden. Ieder nieuwbouw- en herbouwproject valt onder een bepaalde zuiveringszone:
- centraal gebied
- collectief geoptimaliseerd buitengebied
- individueel te optimaliseren buitengebied of buiten gebieden voorzien op het zoneringsplan
- collectief nog te optimaliseren buitengebied
VLAREM voorziet in de verplichte aansluiting bij ligging in de eerste en tweede zuiveringszone. Als gevolg hiervan moet hiervoor moet de vergunningverlenende overheid geen bijkomende installatievoorwaarden meer opleggen.
De derde zoneringscategorie voorziet (zelfs op lange termijn) geen aansluiting op de riolering en installatie van een waterzuivering. In dat geval voorziet de regelgever in 3 mogelijkheden (artikel 4.3.9 §1 lid 2 VCRO):
- het huishoudelijk afvalwater komt terecht in een openbare riolering aangesloten op een operationele waterzuiveringsinstallatie
- de omgevingsvergunning voor het verkavelen van gronden voorziet in een individuele of collectieve installatie
- de aanvrager moet zélf een individuele of een kleinschalige private (groeps)waterzuivering
Voor de vierde zuiveringszone gelden gelijkaardige regels als voor de voormelde categorie. Binnen dit gebied bestaat een bijkomende mogelijkheid voor het aanleggen van een septische put. Hierbij moet men kijken naar de planning van de openbare riolerings- of waterzuiveringswerken. De overheid kan de vergunning verlenen als er werken staan gepland binnen de zes jaar. De rioolbeheerder moet de voorziening van de riolering met aansluiting op een operationele openbare waterzuiveringsinstallatie bevestigen. Deze mogelijkheid bestaat alleen wanneer het gaat om een omgevingsvergunning voor maximaal negen woongelegenheden. (artikel 4.3.9 §2 VCRO)
Verkavelingen
De nieuwe beoordelingsgrond geldt ook voor omgevingsvergunningen voor het verkavelen van gronden. Hierbij maakt de ligging van de verkaveling in de verschillende zoneringsgebieden niet uit.
De overheid kan de omgevingsvergunning voor het verkavelen van gronden verlenen in volgende gevallen:
- de verkaveling voorziet in de aansluiting van de nieuwe loten op een zuiveringsinstallatie
- de rioolbeheerder bevestigt de plannen voor de aanleg van een riolering binnen een termijn van 6 jaar staat
- de aanleg van een septische put voldoet wanneer het gaat om maximaal één bijkomend bouwkavel
- de aanvrager voorziet zelf in de aanleg van een zuiveringsinstallatie
- de vergunningverlenende overheid legt de nodige voorwaarden en lasten op voor de zuivering van huishoudelijk afvalwater
De verkavelaar zal dus voorafgaand de mogelijke aansluiting moeten nagaan of zelf hierin voorzien. Indien hij de aanleg zelf niet voorziet in zijn aanvraag, zal de vergunningverlener hem ertoe aanzetten.
Inwerkingtreding
Deze bijkomende beoordelingsgrond is van toepassingen op omgevingsvergunningen ingediend vanaf 31 december 2024 (artikel 17 Wijzigingsdecreet).